«وحدت وجود» از دیدگاه یک عارف و یک فیلسوف
نویسندگان
چکیده
اندیشهی فلسفی- عرفانی وحدت وجود ، مسألهای است که عرفا و فیلسوفان زیادی در سرتاسر عالم، دربارهی آن سخن گفته و به آن پرداختهاند. عطّار نیشابوری از جهانِ شرق، با زبانی عارفانه و شاعرانه و باروخ اسپینوزا از جهان غرب، با زبانی فلسفی و استدلالی نمونهای از این اندیشمندان وحدت وجودیاند. در آثار عطّار نیشابوری، ردّ پای وحدت وجود را به آشکارگی میتوان مشاهده کرد، و برهان خداشناسی اسپینوزا نیز بر همین اندیشه پایهریزی شده است. نگارندگان در این مقاله بر آن شدهاند تا نظریهی وحدت وجود را در آثار این دو اندیشمند برکاویده و بررسی کنند.
منابع مشابه
اسپینوزا، فیلسوف یا عارف؟
اسپینوزا از فیلسوفان قرن 17 اروپاست. به جهت آنکه وی کل هستی را جوهری واحد میداند، برخی او را عارف وحدت وجودی انگاشتهاند، اما با توجه عمیقتر به فلسفه وی معلوم میشود که او را نه تنها نمیتوان عارف دانست بلکه وی از زمره فیلسوفان متجدد و پیرو دکارت (کارتزین)است و همانطور که فلسفه جدید مبتنی بر محوریت بشر و اندیشه اومانیستی است، فلسفه اسپینوزا نیز از این امر مستثنا نیست و لذا اندیشه او را نمی...
متن کاملنگاه یک فیلسوف و یک عارف به مسأله خودکشی: فلوطین و ابن عربی
مطالعه و تأمل در مقاله عالمانه جناب آقای دکتر محقق داماد که نظر فقیه و قانون گذار را بر مسأله ای بنام خودکشی منعکس می نمود [i] ، انگیزه ای شد تا نگاه یک فیلسوف و یک عارف را هم به این مسأله بشری [ii] مورد توجه قرار دهیم. برای این منظور از میان فیلسوفان، فلوطین (plotin) و از میان عارفان، ابن عربی را برگزیدیم. البته در این مقال، مجالی برای یک مطالعه تطبیقی نداریم و فقط به اختصار به بیان نظر هر یک ...
متن کاملوحدت وجود از دیدگاه صدرالمتألهین
مسئلۀ وحدت وجود از مسائل کلان هستی شناختی است که در فضای عرفانی پدید آمده و آرام آرام در فضای فلسفی وارد شده است. قبول یا رد آن تمام مسائل فلسفی را تحت الشعاع قرار می دهد. با قبول وحدت وجود، عالَم رنگ دیگری به خود گرفته، در معنای غلیظ آن، علیت از میان موجودات رخت بر می بندد. نیز وحدت وجود تحلیل دیگری از وجود حضرت حق و شریعت خواهد داد. فیلسوفانی قبل از صدرالمتألهین در این باب بحث کرده اند، اما مل...
متن کاملبررسی تطبیقی وحدت وجود از دیدگاه جامی و شبستری
نوشتار حاضر به تطبیق وحدت وجود در اندیشه ابن عربی با آرای جامی و شبستری در این باره پرداخته است. ابنعربی، در نضج و کمال نظریه وحدت وجود بسیار تأثیرگذار بوده است. شبستری و جامی، در میان نویسندگان وشاعران ایرانی پس از سده هفتم وهشتم هجری، از جمله کسانی هستند که در انتقال اندیشههای او نقش مهمی ایفا کردهاند. همصدا با ابن عربی، بیانگر این اندیشه شدند که در هستی، جز حق چیز دیگری وجود ندارد و هر ...
متن کاملپژوهشی تطبیقی درباره وحدت وجود از دیدگاه مولوی و اسپینوزا
وحدت وجود یکی از گسترده ترین مفاهیمی است که ریشه در مکاتب بسیار کهن بشری دارد. گستردگی این مفهوم مانع از یافتن معنایی واحد در میان مشرب های فکری است و دست یابی به نظریه ای مبتنی بر حقیقتی که تفاوت های لفظی و ظاهری این مفهوم را خاتمه بخشد بس دشوار است. با وجود این ، پرداختن به این مسأله برای تقریب دیدگاه اندیشمندانی که در این باره تفکّر نموده اند لازم و ضروری به نظر می آید. در این مقاله پژوهشگر ب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه عرفانیات در ادب فارسیجلد ۱، شماره ۴، صفحات ۱۰۶-۱۲۲
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023